Yakup
Yakub'un mektubu
YAKUP'UN MEKTUBUNA GİRİŞ
Genel bakış: Pavlus'un mektuplarına oranla bu mektup bize ne zaman, niçin ve kimin tarafından yazıldığına dair daha az bilgi veriyor. Yazar kendisini kısaca, «Tanrı'nın ve Rab İsa Mesih'in kulu ben Yakup» diye tanıtıyor (Yak.1:1). Aslında İncil'de Yakup adında önde gelen iki kişiden söz edilir. Bunlardan biri, İsa'nın yakın çevresinden olan elçi Yakup'tu1. Zebedi'nin oğlu olan bu Yakup, Yuhanna'nın kardeşiydi. Öbürü, İsa'nın üvey kardeşi olan ve yıllar sonra Kudüs'teki inanlılar topluluğunun önderi durumuna gelen Yakup'tu2. Elçi Yakup, inanlılar topluluğunun oluşmaya başladığı yıllarda (İ.S. 44 yıllarında, .Elç.12:2'ye bkz.) öldürüldüğü için, mektubun, İsa'nın kardeşi Yakup tarafından yazıldığı kabul edilir.
Mektup, diğer uluslar arasında «dağılmış olan on iki oymağa» hitaben yazıldı (Yak.1:1). Büyük olasılıkla bunlar o çağda bilinen dünyaya dağılmış Yahudi kökenli inanlılardı. Elçilerin İşleri kitabında, Yahudi inanlıların, İstefan'ın ölümüyle başlayan baskılardan sonra Kudüs'ten ayrılarak geniş bir alana dağıldıklarını okuruz (Elç.8:1; Elç.11:19-21). Ayrıca Pentikost günü İsa'ya iman edenlerin bir kısmının uzak ülkelerden geldikleri anlaşılıyor (Elç.2:9-11).
Mektubun, inanlılar topluluğunun ilk yıllarında, topluluğun henüz Yahudi olmayanları bağrına basamadığı dönemde yazıldığını gösteren işaretler var. Örneğin, 2:2-4'te «toplandığınız yer» diye çevrilen Grekçe sözcük aslında «havranız» anlamındadır. Yakup, İ.S. 62 yıllarında başkâhinin kışkırtması sonucu taşlanarak şehit edildi.
Yakup bu mektupta Eski Antlaşma'da (Tevrat, Zebur vs.) geçen birçok olaydan söz eder. Mektup ayrıca İsa'nın öğretisiyle, özellikle dağdaki konuşmasıyla birçok paralellikler gösterir3.
Mektubun içeriği: Mektup, inanlının tutum, davranış ve özellikle sözleri üzerinde durur. İçten bir imanın, iyi eylemlerle kol kola yürümesi gerektiğini üstüne basa basa vurgular4. Böylece 108 ayetten oluşan bu kısa mektup, nasıl düşünmemiz ve davranmamız gerektiğini açıklayan 45 kadar buyruk içerir. Mektup inanlının tutumunu irdelerken, sıkıntıya dayanmak, alçakgönüllülük, tarafsızlık, merhamet, sabır, arzularımızın sonucu doğan günah gibi konuları ele alır5. Zengin ve yoksulun durumuyla yakından ilgilenir6. Dizginlenemeyen dilden ve nasıl konuşmamız gerektiğinden bir hayli söz eder7. İnanlıyı sürekli dua etmeye özendirir8.
Ana hatlar:
Yak.1:1-18 Denenmek ve ayartılmak
Yak.1:19-27 Dinlemek ve uygulamak
Yak.2:1-13 Ayrım yapmayın
Yak.2:14-26 İman ve eylem
Yak.3:1-12 Dizginlenemeyen dil
Yak.3:13-18 Bilge olan kim?
Yak.4:1-17 Tanrı'ya bağımlı olun
Yak.5:1-6 Zenginlere uyarı
Yak.5:7-12 Sabredin
Yak.5:13-20 İmanla dua edin
Kaynak ayetler:
1örn: .Mar.9:2; Mar.14:33
2.Mat.13:55-56; Mar.6:3; Elç.12:17; 15:13; 21:18; Gal.1:19; 2:9; Yah.1
3Yak.3:12 bkz. .Mat.7:16; Mat.5:2 bkz. .Mat.6:19; Mat.5:12 bkz. .Mat.5:34-37
4Yak.1:22-25,27; Yak.2:14-26; Yak.3:13; Yak.4:16
5Yak.1:2-10,14-17,19-21,27; Yak.2:1-13; Yak.3:14-18; Yak.4:1-10,13-17; Yak.5:7-11
6Yak.1:9-11; Yak.2:2-7; Yak.5:1-6
7Yak.1:19-20,26; Yak.3:1-12; Yak.4:11,16; Yak.5:9,12
8Yak.5:13-18
1. Bölüm
2Tanrı'nın ve Rab İsa Mesih'in kulu ben Yakup, dağılmış olan on iki oymağa selam ederim.
Denenmek ve ayartılmak
2Kardeşlerim, çeşitli denemelerle yüz yüze geldiğiniz zaman, bunu büyük sevinçle karşılayın. 3Çünkü bilirsiniz ki, imanınızın sınanması dayanma gücünü yaratır. 4Dayanma gücü de, hiçbir eksiği olmayan, olgun ve yetkin kişiler olmanız için tam bir etkinliğe erişsin.
5Sizden birinin bilgelikte eksiği varsa, herkese cömertçe, azarlamadan veren Tanrı'dan istesin; Tanrı ona verecektir. 6Yalnız hiç kuşku duymadan, imanla istesin. Çünkü kuşku duyan kişi rüzgârın sürükleyip savurduğu deniz dalgasına benzer. 7-8Tüm yaşamında böyle değişken, kararsız olan adam Rab'den bir şey alacağını ummasın.
9-10Düşkün olan kardeş kendi yüksekliğiyle, zengin olan ise kendi düşkünlüğüyle övünsün. Çünkü zengin adam bir kır çiçeği gibi solup gidecek. 11Güneş yakıcı sıcağıyla doğar ve otu kurutur. Otun çiçeği düşer, görünüşünün güzelliği yok olur. Zengin adam da aynı şekilde kendi uğraşları içinde solacaktır.
12Ne mutlu denemeye dayanan kişiye! Denemeden başarıyla çıktığı zaman, Rab'bin kendisini sevenlere vaat ettiği yaşam tacını alacaktır. 13Ayartılan kişi, «Tanrı beni ayartıyor» demesin. Çünkü Tanrı kötülüklerle ayartılmadığı gibi, kendisi de kimseyi ayartmaz. 14Herkes, kendi arzularıyla sürüklenip aldanarak ayartılır. 15Sonra arzu gebe kalınca günah doğurur. Günah olgunlaşınca da ölüm getirir.
16Sevgili kardeşlerim, aldanmayın! 17Her nimet, her mükemmel armağan yukarıdan, kendisinde değişkenlik ya da döneklik gölgesi olmayan Işıklar Babası'ndan[a] gelir. 18O, yarattıklarının bir anlamda ilk meyveleri olmamız için bizi, kendi isteği uyarınca, gerçeğin bildirisiyle yaşama kavuşturdu.
Dinlemek ve uygulamak
19Sevgili kardeşlerim, şunu aklınızda tutun: herkes dinlemekte çabuk, konuşmakta yavaş, öfkelenmekte de yavaş olsun. 20Çünkü insanın öfkesi, Tanrı'nın istediği doğruluğu sağlamaz. 21Bunun için her türlü pisliği ve her tarafa yayılmış olan kötülüğü üstünüzden sıyırıp atarak, içinize ekilmiş ve canlarınızı kurtaracak güçte olan sözü alçakgönüllülükle kabul edin.
22Tanrı sözünü yalnız duymakla kalarak kendinizi aldatmayın, bu sözün uygulayıcıları da olun. 23Bir kimse sözün dinleyicisi olup da uygulayıcısı olmazsa, aynada kendi doğal yüzüne bakan adama benzer. 24Adam kendini görür, sonra gider ve nasıl bir kişi olduğunu hemen unutur. 25Oysa mükemmel yasaya, özgürlük yasasına yakından bakan ve ona bağlı kalan, unutkan dinleyici değil de etkin uygulayıcı olan adam, yaptıklarıyla mutlu olacaktır.
26Kendini dindar sanıp da dilini dizginlemeyen kişi kendini aldatır. Böylesinin dindarlığı boştur. 27Baba Tanrı'nın gözünde temiz ve kusursuz olan dindarlık kişinin, öksüzlerle dulları sıkıntılı durumlarında ziyaret etmesi ve kendini dünyanın lekelemesinden korumasıdır.