Yuhanna
YUHANNA
GİRİŞ
Birinci yüzyılın sonlarında Tanrı esiniyle yazılan bu kitabın yazarı adını bildirmiyor. İsa'nın on iki öğrencisinden Yuhanna olduğu anlaşılan bu kişi kendisini İsa'nın sevdiği öğrenci diye tanıtıyor (13:23; 19:26; 21:7,20). Yazar yazdığı olaylara doğrudan tanık olduğunu belirtiyor (1:14; 19:35; 21:24).
Yazının ana konusu, girişte belirtildiği gibi, insan bedeni alan öncesiz Tanrı'nın sözüdür (1:1-18). Yazar, İsa'nın sekiz çarpıcı mucizesiyle ölüler arasından dirilişine değinerek, bu seçkin belirtileri insanların Mesih 'e iman etmesi ve sonsuz yaşama kavuşması için kaleme aldığını vurguluyor (20:30,31).
İsa, "Yol, gerçek, yaşam Ben'im" der (14:6). Bu yazıda İsa güncel yaşamla ilgili nesne ve varlıkları soyut açıdan kullanarak sayısız ruhsal gerçeğe yakından ışık tutar; su, ekmek, çoban, koyun vb.
Yuhanna'nın yazısı, konuyu ayrı yönden ele alan Matta, Markos, Luka yazılarından başka özellik taşımaktadır. Onlar daha çok İsa'nın Galile'deki hizmetini konu ederken, Yuhanna Yeruşalim'deki hizmet üzerinde durur. Onlar İsa'nın öğretişini simgeler yoluyla anlatırken, Yuhanna bunu karşılıklı konuşmalarla dile getirir. Bunların yanı sıra daha birçok ayrım vardır. Çünkü her bir yazar başka okuyucu topluluklarına seslenmiştir. Ayrıca Yuhanna ilk üç yazardan daha geç tarihte yazmıştır.
Ana Hatlar
1:1-18 Giriş
1:19-12:50 İsa'nın dünyaya açıklanışı
13:1-17:26 İsa'nın öğrencilerine açıklanışı
18:1-21:25 İsa'nın çarmıha gerilişi ve dirilişi
Öncesiz Söz
1Başlangıçta Tanrısal Söz vardı. Tanrısal Söz Tanrı'yla birlikteydi ve Tanrısal Söz Tanrı'ydı.
2Başlangıçta Tanrı'yla birlikteydi.
3Her şey O'nun aracılığıyla oldu ve olanlardan hiçbiri O'nsuz olmadı.
4Yaşam O'ndaydı ve yaşam insanların Işığı'ydı.
5Işık karanlığı aydınlatır, karanlık onu alt edemedi.
6Tanrı tarafından gönderilmiş bir adam ortaya çıktı, adı Yahya idi.
7Tanıklık etmeye geldi. Işık için tanıklık etsin ve herkes onun aracılığıyla iman etsin diye geldi.
8Kendisi o Işık değildi, ancak Işık için tanıklık etmeye geldi.
9Dünyaya gelen, her insanı aydınlatan gerçek Işık vardı. '
10Tanrısal Söz dünyadaydı, dünya O'nun aracılığıyla oldu, ama dünya O'nu bilmedi. '
11Kendi halkına geldi, ama kendi halkı O'nu kabul etmedi.
O'nu Kabul Edenlerin Yetkisi
12Kendisini kabul edenlerin tümüne -O'nun adına iman edenlere- Tanrı'nın çocukları olma yetkisi verdi.
13Onlar kandan, bedenin isteğinden ya da insan isteğinden doğmadılar; Tanrı'dan doğdular.
14Tanrısal Söz beden oldu, kayra ve gerçekle dolu olarak aramızda yaşadı. O'nun yüceliğini Baba'dan gelen biricik Oğul'un yüceliği olarak gördük.
15Yahya O'nun için tanıklık etti ve yüksek sesle açıkladı: "Sizlere, 'Benden sonra gelen benden üstündür; çünkü O benden önce vardı' dediğim işte budur.
16Hepimiz O'nun doluluğundan kayra üstüne kayra aldık.
17Çünkü Yasa Musa aracılığıyla verildi. İsa Mesih aracılığıyla ise kayra ve gerçek geldi.
18Hiçbir zaman, hiç kimse Tanrı'yı görmedi. Ancak Baba'nın bağrında bulunan ve Tanrı olan biricik Oğul O'nu bildirdi."
Yahya'nın Birinci Tanıklığı
(Mat.3:1-12; Mar.1:7,8; Luk.3:15-17)
19Yahudi yetkililer* "Sen kimsin?" diye sormaları için, Yeruşalim'den Yahya'ya kâhinlerle Levililer'i gönderdiler. Bunun üzerine Yahya tanıklıkta bulundu.
* Yahudiler, Yahudi dininin temsilcileri, yani önderler.
20Hiçbir şeyi inkâr etmeden açık açık konuştu. "Ben Mesih değilim" yolundaki bildirisi çok açıktı.
21"Öyleyse kimsin? İlyas mısın sen?" diye sordular. Yahya, "Değilim" dedi. "Sen o peygamber misin?" sorusuna da, "Hayır" diye karşılık verdi.
22Bu kez, "Öyleyse kim olduğunu söyle de bizi gönderenlere yanıt verelim" dediler, "Sen kendin için ne diyorsun?"
23Yahya Yeşaya Peygamber'in şu bildirisini aktararak onları yanıtladı:" 'Rab'bin yolunu düzleyin' diye çölden haykıranın sesiyim ben."
24Gönderilenler Ferisiler'dendi.
25Ona başka bir soru yönelttiler: "Madem sen ne Mesih, ne İlyas, ne de o peygambersin, nasıl oluyor da vaftiz ediyorsun?"
26Yahya, "Ben su ile vaftiz ediyorum" diye yanıtladı, "Ama tanımadığınız biri aranızda duruyor.
27O benden sonra gelendir. Ben O'nun çarığının bağlarını bile çözmeye lâyık değilim."
28Tüm bunlar Ürdün Irmağı'nın ötesinde, Beytanya'da Yahya'nın vaftiz ettiği yerde oldu.
Yahya'nın İkinci Tanıklığı
29Yahya ertesi gün İsa'nın kendisine doğru geldiğini görerek şöyle dedi: "İşte dünyanın günahını kaldıran Tanrı Kuzusu!
30Kendisi için, 'Benden sonra benden üstün bir adam geliyor; çünkü O benden önce vardı' diye bildirdiğim kişi budur.
31Bu kişinin kimliğini bilmiyordum. Ama O İsrail'e açıklansın diye ben suyla vaftiz ederek geldim."
32Yahya tanıklığını şu sözlerle sürdürdü: "Ruh'un gökten güvercin gibi inerek O'nun üzerinde durduğunu gördüm.
33Bu kişinin kimliğini bilmiyordum. Ama suyla vaftiz etmek için beni gönderenin kendisi, 'Ruh'un kimin üzerine inip durduğunu görürsen, Kutsal Ruh'la vaftiz eden O'dur' dedi.
34Ben de görüp Tanrı'nın Oğlu budur diye tanıklık ettim."
İsa'nın İlk Öğrencileri
35Ertesi gün Yahya yine öğrencilerinden ikisiyle birlikte duruyordu.
36İsa'nın gezindiğini görünce, "İşte Tanrı Kuzusu" dedi.
37İki öğrenci O'nun dediğini duyarak İsa'nın ardından gittiler.
38İsa dönüp kendisini izlediklerini görünce, "Ne istiyorsunuz?" diye sordu. Onlar da, "Rabbi! (çevirisi öğretmen'dir) Nerede oturuyorsun?" dediler.
39İsa, "Gelin de görün" deyince, gidip nerede oturduğunu gördüler ve o gün O'nun yanında kaldılar. Saat öğleden sonra dört sularıydı.
40Yahya'nın dediğini duyup İsa'nın ardından giden iki kişiden biri Simun Petrus'un kardeşi Andreas idi.
41Andreas hemen kardeşi Simun'u bulup ona, "Biz Mesih'i bulduk" dedi. (Mesih meshedilmiş anlamına gelir).
42Onu İsa'ya getirdi. İsa ona bakarak, "Sen Yuhanna oğlu Simun'sun" dedi, "Kifas (Petrus diye çevrilir) adıyla çağrılacaksın."
İsa'nın İkinci Grup Öğrencileri
43Ertesi gün İsa Galile'ye gitmeye karar verdi. Filipus'u bulup, "Ardımdan gel" dedi.
44Filipus, Andreas'la Petrus'un kenti Beytsayda'dandı.
45Filipus Natanael'i bulup, "Musa'nın Kutsal Yasa'da bildirdiği ve peygamberlerin haber verdiği Yusuf oğlu Nasıralı İsa'yı bulduk" dedi.
46Natanael ona, "Nasıra'dan iyi bir şey çıkabilir mi?" diye sordu. Filipus, "Gel de gör!" diye yanıtladı.
47İsa Natanael'in kendisine doğru geldiğini görünce onun için, "İşte içinde hile bulunmayan gerçek bir İsrailli!" dedi.
48Natanael, "beni nereden tanıyorsun?" diye sordu. İsa, "Filipus çağırmadan önce seni incir ağacının altında gördüm" diye yanıtladı.
49Natanael, "Rabbi" dedi, "Sen Tanrı'nın Oğlu'sun, İsrail'in Kralısın!"
50İsa şöyle yanıtladı: "Seni incir ağacının altında gördüm dediğim için mi inanıyorsun? Bundan daha büyük şeyler göreceksin."
51Ve ekledi: "Size doğrusunu söyleyeyim, göğün açıldığına ve Tanrı'nın meleklerinin insanoğlu üzerinde yükselip indiklerine tanık olacaksınız."
1:23 Yşa.40:3